"Uống rượu cần có say không?" thường là thắc mắc của mọi người, nhất là các bạn nữ khi lần đầu tiếp xúc với rượu cần. Hãy để Bavista giải đáp để bạn hiểu rõ hơn để tự tin trải nghiệm món đồ uống truyền thống này.
Vậy rượu cần có nguồn gốc như thế nào?
Rượu cần là một loại thức uống truyền thống của nhiều dân tộc thiểu số tại Việt Nam và được coi là “linh hồn” trong các nghi lễ truyền thống, gắn với đời sống tâm linh của các cộng đồng ở Tây Nguyên và một số vùng miền núi phía Bắc.
Tên gọi “rượu cần” xuất phát từ đặc điểm uống rượu bằng cần (ống hút) – thông thường người ta dùng một cần tre hoặc trúc, cắm trực tiếp vào vò rượu để hút lên. Khi uống, mọi người quây quần bên nhau, vừa chuyện trò, ca hát, vừa thưởng thức vị ngọt thanh hòa quyện cùng hương men nồng.
Tìm hiểu thêm: https://gialai.gov.vn/tin-tuc/ruou-can-tay-nguyen-men-say-rung-nui.14645.aspx
Quá trình tạo nên rượu cần có thể khác nhau tùy theo phong tục của từng dân tộc, nhưng tựu trung đều sử dụng một số nguyên liệu cơ bản như gạo nếp, gạo tẻ, kê hoặc ngô (bắp), khoai, sắn… để nấu chín, sau đó trộn với men ủ.
Men được làm chủ yếu từ các loại lá hoặc vỏ cây, rễ cây, được gia truyền qua nhiều thế hệ. Rượu sau khi ủ thường được cho vào các ché (vò) đất để lên men tự nhiên, rồi đậy kín. Sau một thời gian (có thể vài tuần, vài tháng, thậm chí lâu hơn), phần cơm rượu trong ché sẽ dậy mùi thơm, có vị ngọt dịu.
Chính vì vậy, dù rượu cần không được chưng cất theo kiểu công nghiệp, nhưng vẫn hình thành một nồng độ cồn nhất định. Con số cụ thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố: tỉ lệ men, thời gian ủ, nhiệt độ, nguyên liệu sử dụng và điều kiện bảo quản.
Trong điều kiện truyền thống, nồng độ cồn của rượu cần thường dao động từ khoảng 10% đến 15%. Tuy nhiên, một số loại rượu cần được ủ lâu, men mạnh hoặc có công thức đặc biệt, thì nồng độ cồn có thể lên tới 18% hoặc hơn thế nữa.
Vậy khi uống rượu cần có say không?
Uống rượu cần hoàn toàn có thể gây say, bởi nó chứa hàm lượng cồn (ethanol) tương đương với nhiều loại rượu vang hay đồ uống có cồn khác. Mức độ say phụ thuộc vào nồng độ cồn trong rượu, kỹ thuật ủ, thời gian ủ, cách thức uống và quan trọng nhất là khả năng thể chất của mỗi người.
Một người có thể uống cùng một lượng rượu cần mà không say trong khi người khác lại say khướt. Đây là do “tửu lượng” hoặc khả năng dung nạp cồn của mỗi cá nhân, chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố:
- Cân nặng và thể trạng: Người có trọng lượng cơ thể lớn hơn thường “chịu” được lượng cồn nhiều hơn vì nồng độ ethanol trong máu phân bố loãng hơn.
- Giới tính: Nhìn chung, phụ nữ thường nhạy cảm hơn với cồn so với nam giới, vì sự khác biệt về khối lượng cơ bắp, hàm lượng enzyme ADH (alcohol dehydrogenase) trong dạ dày và gan, cũng như các yếu tố nội tiết.
- Thói quen uống rượu: Người uống rượu thường xuyên có thể phát triển mức dung nạp cao hơn, do cơ thể quen dần với sự hiện diện của ethanol. Tuy nhiên, về lâu dài việc lạm dụng rượu lại gây hại cho gan, hệ thần kinh và nhiều cơ quan khác.
- Tình trạng sức khỏe tổng quát: Người mắc các bệnh lý về gan, dạ dày, tim mạch… sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn khi uống rượu, kể cả rượu cần nồng độ không quá cao.
Khác với rượu công nghiệp, rượu cần thường không được rót vào ly mà được chứa trong ché (vò) lớn, dùng cần (ống hút) để uống chung. Khi nước trong ché vơi bớt hoặc cạn, người ta lại đổ thêm nước mới (nước sôi để nguội hoặc nước suối tinh khiết). Vị rượu sẽ nhạt dần đi, nhưng men vẫn còn, ethanol vẫn tiếp tục được giải phóng.
Tham khảo: https://moitruong.net.vn/ruou-can-mot-net-van-hoa-rat-tay-nguyen-49076.html
Nhiều người có thể chủ quan vì cảm giác uống “chỉ như nước ngọt” hoặc “nhạt” ở giai đoạn sau, nhưng thực tế nồng độ cồn chưa hẳn đã giảm nhiều như họ nghĩ. Việc thêm nước chỉ pha loãng phần nào, chứ không loại bỏ được ethanol đã hình thành. Nếu ngồi uống lâu, liên tục “tiếp nước”, người uống vẫn nạp vào lượng rượu khá đáng kể.
Ngoài ra, rượu cần thường được thưởng thức trong không khí sôi nổi, đầy tính giao lưu. Người này uống xong lại nhường ống cần cho người khác, rồi luân phiên “chúc nhau” cạn ché. Tâm lý hân hoan, vui vẻ nhiều khi khiến ta quên mất giới hạn của bản thân, dẫn đến say lúc nào không hay.
Để tránh việc uống rượu cần gây say nặng hoặc ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, người uống có thể tham khảo một số lời khuyên sau:
- Hiểu rõ nồng độ cồn: Dù rượu cần có vị ngọt, thơm, dễ uống, đừng quên nó vẫn là rượu, có khả năng gây say. Nên lắng nghe cơ thể và giới hạn bản thân ở một mức độ chấp nhận được.
- Ăn lót dạ trước khi uống: Việc ăn trước (đặc biệt là các thực phẩm giàu đạm, chất béo và tinh bột) giúp làm chậm quá trình hấp thụ cồn, giảm tác động gây say nhanh.
- Uống đủ nước: Cung cấp đủ nước lọc cho cơ thể, vừa giúp giảm nồng độ ethanol, vừa hỗ trợ gan và thận làm việc tốt hơn trong việc giải độc.
- Không nên kết hợp với các đồ uống có gas: Nước ngọt có gas có thể đẩy nhanh quá trình hấp thụ cồn, khiến người uống dễ say hơn.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe: Nếu có các bệnh lý nền, hoặc đang dùng thuốc, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống rượu cần.
- Dừng lại kịp lúc: Tôn trọng bản thân và tập thói quen từ chối khi cảm thấy đã đủ, đừng vì cả nể hay áp lực tập thể mà tiếp tục uống quá mức.
Rượu cần mang trong mình những giá trị văn hóa, gắn kết cộng đồng và là niềm tự hào của nhiều dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, cũng như bất kỳ loại rượu nào, để thưởng thức trọn vẹn hương vị độc đáo và bảo tồn nét đẹp truyền thống, người uống cần giữ gìn ý thức trách nhiệm, biết kiểm soát lượng uống, tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và cộng đồng xung quanh.
Chính sự điều độ và tôn trọng văn hóa, tôn trọng cơ thể của mỗi chúng ta mới có thể giúp rượu cần phát huy tốt nhất nét đẹp vốn có của nó, trở thành nhịp cầu kết nối con người, chứ không phải là nguyên nhân gây hại cho sức khỏe hay phát sinh những hệ lụy không mong muốn. Rượu cần, vì thế, không chỉ là một thức uống đơn thuần; nó là kết tinh của bàn tay, khối óc và cả tâm hồn của những con người vùng cao, xứng đáng được trân trọng và thưởng thức một cách tinh tế, trách nhiệm.
-----------------------------------
BAVISTA - Nhà cung cấp, phân phối rượu chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Địa chỉ: Số 26, KDC Đường số 30, Phường Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
Website: bavista.vn
Sản phẩm: bavista.vn/san-pham
Fanpage: https://www.facebook.com/bavista2024
Hotline: 0767.519.165
