Việc phân biệt rượu ngâm thật và giả giúp người tiêu dùng tránh những rủi ro và sử dụng sản phẩm an toàn. Cùng Bavista tìm hiểu 9 tiêu chí quan trọng giúp nhận biết rượu ngâm thật và giả.
I. Tại sao cần biết phân biệt rượu ngâm thật và giả?
Rượu ngâm là một trong những loại thức uống truyền thống được nhiều người Việt Nam ưa chuộng, không chỉ bởi hương vị đặc trưng mà còn vì công dụng bồi bổ sức khỏe nếu sử dụng đúng loại và đúng cách. Khi được ngâm với thảo dược, trái cây hay động vật (như rắn, bìm bịp), rượu thường mang lại những lợi ích như hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức đề kháng, hoặc giúp thư giãn thần kinh.
Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay, sự xuất hiện tràn lan của những sản phẩm giả, kém chất lượng đang khiến người tiêu dùng hoang mang. Không ít người đã mua nhầm phải rượu ngâm giả, dẫn đến nhiều nguy cơ về sức khỏe như ngộ độc, tổn thương gan, thận, thậm chí có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Vì thế, việc trang bị những kiến thức cơ bản về cách phân biệt rượu ngâm thật và giả trở thành yêu cầu cấp thiết. Bài viết này sẽ mô tả chi tiết các tiêu chí nhận biết, giúp bạn đọc lựa chọn được rượu ngâm an toàn, chất lượng để bảo vệ bản thân cũng như gia đình.
II. 9 cách giúp bạn phân biệt rượu ngâm thật và giả
1. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua nguyên liệu
Một trong những yếu tố quyết định đến chất lượng của rượu ngâm chính là nguyên liệu. Thông thường, người ta sẽ dùng rượu gạo truyền thống, rượu nếp hoặc rượu ngô được chưng cất thủ công ở nồng độ khoảng 35 – 45 độ. Đây là mức cồn lý tưởng để hòa tan những hoạt chất từ dược liệu hay các nguyên liệu khác, đồng thời giúp rượu có mùi thơm dịu mà không quá nồng gắt.
Về phần thảo dược, trái cây hoặc động vật ngâm, cần phải sạch, rõ nguồn gốc, trải qua quá trình sơ chế kỹ lưỡng. Chẳng hạn, táo mèo phải là táo mèo rừng Tây Bắc có kích thước nhỏ, vỏ hơi sần, vị chua ngọt; nhân sâm hay đinh lăng cũng phải là loại “chuẩn” để đảm bảo an toàn. Trong khi đó, rượu ngâm giả thường dùng cồn công nghiệp pha loãng, thậm chí pha thêm phẩm màu, hóa chất để bắt chước mùi vị.
Nhiều nơi còn sử dụng nguyên liệu kém chất lượng hoặc hàng giả (như nhân sâm nhựa, ba kích bị nhuộm màu) để đánh lừa người mua. Thế nên, nguồn gốc nguyên liệu là tiêu chí đầu tiên cần được kiểm tra khi muốn xác định rượu ngâm có thật hay không.
2. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua màu sắc rượu
Sau khi đã đánh giá sơ bộ về nguồn gốc, bước kế tiếp để phân biệt rượu ngâm thật – giả là quan sát màu sắc và độ trong của rượu. Rượu ngâm thật thường có màu sắc nhạt hoặc đậm tùy vào nguyên liệu ngâm, nhưng nhìn chung không quá sặc sỡ hay chói mắt.
Ví dụ, rượu táo mèo chuẩn có màu vàng cánh gián nhẹ, không quá tối cũng không quá sáng; rượu ba kích có màu tím nhạt; rượu nhân sâm thường ngả vàng nhẹ. Khi lắc nhẹ chai rượu, nếu là rượu chất lượng, bạn sẽ thấy rượu vẫn trong, có thể hơi sóng sánh nhưng không xuất hiện váng lạ hoặc cặn đục bất thường.
Trái lại, rượu ngâm giả hay sử dụng phẩm màu công nghiệp để tạo màu đậm, bắt mắt hòng thu hút người mua. Khi lắc hoặc để lâu, loại rượu này có thể hình thành váng nổi, cặn kết tủa, hoặc màu nước bị loang lổ. Đây là dấu hiệu quan trọng cho thấy rượu có thể đã bị can thiệp bởi hóa chất và không an toàn cho sức khỏe.
3. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua mùi hương
Mùi hương cũng là một tiêu chí quan trọng, thường được kiểm tra trước khi quyết định mua hoặc sử dụng rượu ngâm. Rượu ngâm thật thường mang hương thơm nhẹ của cả rượu gạo lẫn nguyên liệu, chẳng hạn hương thảo dược đặc trưng của nhân sâm, hoặc mùi thơm dịu, phảng phất chút chua ngọt của táo mèo.
Những mùi này thường không nồng gắt hay hắc, mà thoang thoảng, dễ chịu, tạo cảm giác thư thái khi ngửi. Trong khi đó, rượu ngâm giả nhiều khả năng sẽ có mùi hắc, nồng hoặc thậm chí là mùi hăng hắc của cồn công nghiệp.
Một số loại rượu bị pha tạp chất hóa học còn có thể phát ra mùi khét hoặc mùi “lạ” khiến người ngửi cảm thấy khó chịu. Nếu quan sát thấy mùi rượu bất thường, quá nồng hoặc gắt, người tiêu dùng nên cẩn trọng.
4. Phân biệt rượu ngâm thật – giả bằng cách nếm thử
Ngoài khứu giác, vị giác cũng giúp nhận biết rõ ràng hơn về chất lượng. Khi nếm thử rượu ngâm thật, vị rượu thường êm, hậu ngọt hoặc hơi chát nhẹ (phụ thuộc vào nguyên liệu ngâm), không khiến cổ họng bị rát hay khó chịu.
Đặc biệt, người uống sẽ có cảm giác “ấm” lan tỏa, không bị sốc quá mạnh do nồng độ cồn được cân bằng. Ngược lại, rượu ngâm giả có thể tạo cảm giác tê lưỡi, cay gắt, đắng hoặc chua lạ do cồn công nghiệp và hóa chất gây ra.
Nhiều người sau khi uống rượu ngâm giả có biểu hiện đau đầu, buồn nôn hoặc chóng mặt bất thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo quan trọng, cho thấy thành phần trong rượu có khả năng gây độc.
5. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua đốt rượu
Phương pháp đốt là cách đơn giản nhưng hiệu quả để phân biệt rượu gạo thật với rượu pha cồn công nghiệp. Bạn có thể lấy một ít rượu ra chén nhỏ và châm lửa. Rượu chất lượng cháy đều, lửa màu xanh nhạt, gần như không để lại cặn đen dưới đáy chén, hoặc nếu có thì chỉ là cặn trắng nhỏ từ cồn ethanol tự nhiên.
Trong khi đó, rượu công nghiệp thường khó bắt lửa hoặc cháy không đều, lửa có thể ngả vàng hoặc cam. Sau khi cháy, đáy chén có thể xuất hiện cặn đen hoặc thậm chí lớp kết tủa do các tạp chất trong rượu công nghiệp. Dù vậy, cách kiểm tra này chỉ mang tính tham khảo, vì đôi khi các loại rượu truyền thống có nồng độ cồn thấp (dưới 30 độ) cũng khó cháy hơn.
6. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua cồn kế
Một phương pháp khác tương đối chính xác là dùng cồn kế (alcoholmeter) để đo nồng độ cồn trong rượu. Đối với rượu ngâm thật, nồng độ cồn thường dao động trong khoảng 35 – 45 độ, tùy vào loại rượu gạo gốc.
Đây là mức cồn phù hợp cho việc hòa tan và bảo quản thảo dược hoặc động vật ngâm, giúp chiết xuất đầy đủ hoạt chất. Nếu bạn đo được nồng độ rượu quá cao (trên 50 độ) hoặc quá thấp (dưới 20 độ) mà nhà bán không giải thích thỏa đáng, hãy cẩn trọng.
Trong nhiều trường hợp, rượu ngâm giả được pha thêm cồn công nghiệp Methanol hoặc Isopropanol nhằm giảm chi phí, mà những chất này có thể gây ngộ độc nghiêm trọng khi uống, tổn hại đến gan, thận hoặc thị lực.
7. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua các nhà cung cấp uy tín
Bên cạnh việc tự kiểm tra cảm quan, bạn cũng nên tìm đến những thương hiệu, địa chỉ bán rượu ngâm uy tín, có giấy phép kinh doanh, giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Những cơ sở này thường công khai quy trình ngâm rượu, xuất xứ nguyên liệu, thời gian ngâm và cách bảo quản. Nếu rượu ngâm được sản xuất trên quy mô lớn, nhãn mác sản phẩm cũng thường ghi rõ ngày đóng chai, hạn sử dụng, thành phần, hướng dẫn sử dụng.
Trong khi đó, rượu ngâm giả thường được đóng chai thủ công, không có tem nhãn rõ ràng, hoặc có khi in ấn sơ sài, không cung cấp đủ thông tin. Bạn cũng cần cảnh giác với những lời quảng cáo quá mức về công dụng chữa bệnh “thần kỳ” hoặc giá rẻ giật mình, vì đó có thể là chiêu trò thu hút người mua của các cơ sở thiếu uy tín.
8. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua thời gian ngâm
Một khía cạnh thường bị bỏ qua khi phân biệt rượu ngâm thật – giả là thời gian ngâm. Rượu ngâm thật, đặc biệt là rượu dược liệu, thường cần thời gian ủ nhất định (tối thiểu vài tuần đến vài tháng) để các hoạt chất trong nguyên liệu hòa tan vào rượu.
Trong quá trình này, rượu có thể chuyển màu đậm hơn, hương vị dần hài hòa, dịu hơn, phản ánh sự thay đổi tự nhiên của nguyên liệu. Ngược lại, rượu ngâm giả thường “ngâm cấp tốc” bằng cách thêm phẩm màu, hương liệu hóa học, nên gần như có thể bán ngay mà không cần thời gian ủ. Nếu bạn thấy một loại rượu ngâm có màu quá đậm nhưng lại không rõ đã ngâm bao lâu, hãy cân nhắc trước khi mua.
9. Phân biệt rượu ngâm thật – giả qua sự bảo quản
Một yếu tố khác cũng quan trọng không kém là môi trường bảo quản rượu ngâm. Rượu ngâm thật nếu được đậy kín và cất giữ ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, thường giữ chất lượng lâu dài, thậm chí hương vị còn tốt hơn theo thời gian.
Dấu hiệu hư hỏng ở rượu thật hiếm khi xuất hiện nếu nguyên liệu sạch và rượu ngâm đạt chuẩn. Mặt khác, rượu ngâm giả dễ bị biến chất hơn do chứa nhiều tạp chất, hóa chất, lại không được kiểm soát về mặt vệ sinh. Nếu bạn thấy rượu xuất hiện mùi hôi bất thường, cặn lắng nhiều, hoặc nguyên liệu ngâm bị mốc, đổi màu sau một thời gian ngắn, thì rất có khả năng đó là rượu kém chất lượng.
Để phân biệt rượu ngâm thật và giả một cách toàn diện, bạn cần đánh giá nhiều khía cạnh: từ nguồn gốc nguyên liệu, màu sắc, mùi vị, đến mức độ tin cậy của cơ sở sản xuất, cũng như mức độ an toàn thể hiện qua phương pháp đốt, kiểm tra nồng độ cồn.
Hãy luôn ưu tiên mua rượu ngâm ở những nơi uy tín hoặc tự tay ngâm tại nhà với nguyên liệu đảm bảo, quy trình sạch sẽ và thời gian ủ rượu đúng quy chuẩn. Đừng quên dành thời gian quan sát, ngửi, nếm và kiểm tra tem nhãn khi lựa chọn, vì sự an toàn và sức khỏe của bạn cùng gia đình là điều quan trọng nhất.
-------------------------------
BAVISTA - Nhà cung cấp, phân phối rượu chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Địa chỉ: Số 26, KDC Đường số 30, Phường Bình Trị Đông B, Quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
Website: bavista.vn
Sản phẩm: bavista.vn/san-pham
Fanpage: https://www.facebook.com/bavista2024
Hotline: 0767.519.165
